آلرژی پوستی چیست؟
درماتیت یک واژه ی کلی برای توصیف التهاب پوست است. در درماتیت پوست فرد معمولا خشک، متورم و قرمز دیده میشود. بسته به نوع درماتیت، علت آن نیز فرق دارد. توجه کنید که این بیماری مسری نیست.
درماتیت ممکن است برای برخی افراد ناخوشایند باشد. شدت خارش پوست میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. انواع مختلفی از درماتیت میتوانند مدت ها ادامه داشته باشند در حالیکه انواع دیگر نیز میتوانند به صورت فصلی و یا در اثر استرس و مواجهات خاص تشدید شوند.
انواع آلرژی پوستی کدام است؟
انواع مختلفی آلرژی پوستی وجود دارد که عبارتند از:
۱- درماتیت سبورئیک
این نوع آلرژی پوستی بیشتر در پوست سر، پیشانی، گونه ها، و گوش های خارجی تاثیر می گذارد و باعث ضایعات پوستی، قرمز و خارش می شود.
۲- درماتیت آتوپیک (اگزما)
اغلب باعث بروز خارش و قرمزی در پشت زانو و آرنج می شود.
۳- آلرژی پوستی پسوریازیس
جوش های درشت و ناهموار که معمولا روی آرنج، پوست سر و زانو به وجود می آید.
۴- بثورات ناشی از پوشک
این نوع آلرژی پوستی بر روی پوست نوزادان و تعدادی از بزرگسالان و کهنسالان که پوشک های آلوده به ادرار و مدفوع برای مدت طولانی به پای آنها مانده باشد، دیده می شود.
۵- عرق جوش (میلیاریا)
آلرژی پوستی که به علت انسداد غدد عرق، در شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب ایجاد می شود.
۶- کهیر
شروع ناگهانی خارش و قرمزی پوست که معمولا حدود هشت ساعت طول می کشد تا بهبود پیدا کند و مرتبا عود می کند.
۷- درماتیت استاسیس
در قسمت پایین پاهای افرادی که به تورم مزمن مبتلا هستند، اتفاق می افتد.
۸- آلرژی پوستی اگزمای سکه ای
این نوع آلرژی پوستی به شکل سکه بر روی پوست خشک و در فصل زمستان، به وجود می آید.
۹- درماتیت تماسی
پوست پس از تماس با یک ماده التهاب زا یا حساسیت زا، ملتهب یا قرمز می شود.
محرکهای پوستی کدامند؟
- عطرها، مواد آرایشی، مواد شوینده و نرمکننده، صابونها و شامپوها، اسپریهای برطرفکنندهی بوی عرق، رنگ مو، لوسیونهای بدن، رنگ و مواد شیمیایی موجود در لباس، دستمالهای کاغذی و دیگر محصولات سلامتی و زیبایی معطر.
- تماس با مواد شوینده از جمله پودرهای لباسشویی، مایع ظرفشویی و مواد سفیدکننده، از مهمترین دلایل بروز حساسیت پوست است. این مواد رطوبت و چربی سطح پوست را از بین میبرند و آن را در برابر عوامل خارجی نفوذپذیر میکنند.
- لاتکس مادهای لاستیکی مانند است که از صمغ درختی به همین نام بهدست میآید و در بادکنکها، دستکشهای یکبار مصرف پلاستیکی، اسباببازیها، و برخی وسایل بهداشتی از جمله کاندوم استفاده میشود.
- نیکل نوعی فلز است که در ساخت انواع بدلیجات و زیورآلات، دکمهها، فرم عینک، زیپ لباس، لوازم آشپزخانه و بعضی گوشیهای تلفن همراه به کار میرود. حساسیت به نیکل در قسمتهایی از بدن که با این فلز تماس دارد مثل گردن، گوشها، انگشتان و مچ دست و قوزک پا دیده میشود.
- در تهیهی محصولات چرمی از مواد شیمیایی مختلفی برای افزایش استحکام و دوام محصول و همچنین ترکیبات ضدمیکروب و ضدقارچ استفاده میشود که ممکن است منجر به بروز واکنشهای حساسیتی شوند.
- استرس و فشارهای عصبی نیز پوست را حساس، واکنشپذیر و مستعد حساسیت میکند.
- تماس با گیاهانی مثل پیچک سمی، بلوط سمی و سماق سمی که دارای کیسههای روغنی (اوروشیول) هستند، واکنش آلرژیک ایجاد میکند و پوست در محل تماس دچار راش میشود.
- از شایعترین عوارض داروها (خصوصا آنتیبیوتیکها) واکنشهای پوستی است. همچنین مطالعات علمی نشان داده است که مقابلهی بدن با برخی از انواع عفونتها منجر به تشدید راش و بثورات پوستی میشود.
علائم آلرژی پوستی چیست؟
از علائم درماتیت تماسی تحریکی بیشتر شامل قرمزی، خارش، پوسته پوسته شدن، تورم، تاول، خشکی، فلسی شدن، ضخیم شدن و احساس حرارت در نقطه تماس میشود. در موارد شدیدتر، تاولهای شدید و زخمهای باز ایجاد میشود. بیشتر افرادی که با آب در تماسند، مانند آرایشگرها و تولیدکنندگان مواد غذایی، بیشتر به این نوع درماتیت مبتلا میشوند.
از درماتیت تماسی آلرژیک، نوعی درماتیت است که از واکنش نسبت به مواد آلرژن ایجاد میشود و در نهایت در بدن واکنش ایمنی ایجاد میکند و باعث التهاب پوست میشود. این نوع درماتیت به ناحیهای از پوست محدود میشود که در تماس با آلرژن قرار میگیرد؛ مانند اگزما دست و صورت. در واقع، چند سال طول میکشد تا آلرژی ایجاد شود و زمانی که این حساسیت ایجاد شود، تا آخر عمر در فرد باقی میماند و کوچکترین تماس با ماده آلرژن میتواند باعث بازگشت حساسیت پوستی شود. علائم آن از خفیف تا شدید متغیر و مثل درماتیت تماسی تحریکی است. تشخیص آن هم از طریق آزمایش انجام میشود.
اما به طور کلی میتوان علائم درماتیت تماسی را چنین برشمرد:
- گاهی خارش
- قرمزی مختصر
- ایجاد ترک و شقاق در پوست
- در موارد شدید، نواحی قرمز روشن که مایع از آنها تراوش می کند به وجود می آید.
درمان آلرژی پوستی چیست؟
غیر دارویی
- شناسایی وپرهیز کامل از مواد آلرژن ویا محرک
- محافظت از پوست با دوری کردن از شرایط بد محیطی (دما وخشکی هوا) وضربه های مکانیکی وشرایط بدن (تعریق وپوشیدن دستکش وتماس زیاد ) دوری از تر کاری
- تغییر شغل
- هیجانات کنترل شود
- تقویت سد پوست با امولینت ها که همه بیماران بایستی مصرف کنند تا دفاع پوست تقویت شود
فتوتراپی
-
- عمده برای دست ها مبتلا به درماتیت تماسی بکار میرود که ضایعه در معرضUVA یا B ودر مواردی با مالیدن یا خوردن پسورالن وسپس اشعه UVA استفاده شده ولی مواظب سرطان زایی اشعه UV باشیم.
- ایمونو ساپرسیو ها
- آزاتیوپرین وسیکلوسپورین A ومتو ترکسات بکار رفته است.